Υαλουρονικό οξύ

Το Υαλουρονικό Οξύ αποτελεί ένα θεμελιώδες φυσικό συστατικό του δέρματος. Πρόκειται για έναν εξαιρετικά υδρόφιλο δομικό πολυσακχαρίτη, ο οποίος βρίσκεται στον ανθρώπινο οργανισμό φυσιολογικά, στο μεγαλύτερό του ποσοστό στο δέρμα αλλά και σε άλλους τύπους ιστών, ενώ υπάρχει και σε άλλους οργανισμούς.

Το Υαλουρονικό Οξύ που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά σε συνθετικά, ενέσιμα σκευάσματα και είναι ιδιαίτερα δημοφιλές τα τελευταία χρόνια, αποτελεί προϊόν βιοτεχνολογίας και έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα ασφαλές στην καθημερινή κλινική πράξη.

Οι μορφές του Υαλουρονικού Οξέος

ΤοΥαλουρονικό Οξύ κυκλοφορεί σε δύο μορφές, στη μορφή του διαφανούς ζελέ ως ενέσιμο εμφύτευμα και σε μορφή κρέμας, ζελέ, spray ή επιθέματος με τη μορφή εμποτισμένης γάζας ως τοπικό σκεύασμα.

Ως ενέσιμο εμφύτευμα: Το Υαλουρονικό Οξύ χρησιμοποιείται στη βελτίωση των ρυτίδων γήρανσης και στην αύξηση του όγκου των χειλιών, των ζυγωματικών ή και του πηγουνιού. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να βελτιωθεί η εικόνα της μύτης πριν ή μετά από Ρινοπλαστική (link), να γεμίσουν οι κρόταφοι που σταδιακά αδειάζουν με την ηλικία, ή οι πτυχές κάτω από το κάτω βλέφαρο.  Επιπλέον ως ενέσιμο προϊόν μπορεί να χρησιμοποιείται στη Μεσοθεραπεία του προσώπου, του λαιμού, του ντεκολτέ και των χεριών, είτε μόνο του είτε σε συνδυασμό με άλλες φαρμακευτικές ουσίες, οπότε και αποτελεί ίσως την καλύτερη μέθοδο ενυδάτωσης του δέρματος σε βάθος, με αποτελέσματα που γίνονται ορατά αμέσως και διαρκούν.

Ως τοπικό σκεύασμα: Κυκλοφορεί ευρέως για την ενυδάτωση της επιδερμίδας, ενώ σε μορφή γάζας βοηθά στην επούλωση τραυμάτων ή εγκαυμάτων. Ωστόσο, το Υαλουρονικό Οξύ απορροφάται εξαιρετικά δύσκολα από το ακέραιο δέρμα και κατά συνέπεια είναι εξαιρετικά δύσκολο να δώσει τα οφέλη της ενέσιμης ενυδάτωσης μόνο η απλή επάλειψη του προϊόντος εξωτερικά.

Πώς δρα το Υαλουρονικό Οξύ

Η βασική ιδιότητα του Υαλουρονικού Οξέος είναι η ενυδάτωση των ιστών, εξαιτίας της ιδιότητάς του να συγκρατεί ποσότητα νερού 1000 φορές μεγαλύτερη από το βάρος του. Η παρουσία του Υαλουρονικού Οξέος στο δέρμα του ανθρώπου είναι εξαιρετικά εμφανής στη βρεφική και παιδική ηλικία, με δέρμα λαμπερό και φρέσκο, ενώ η σταδιακή του εξαφάνιση στη γεροντική ηλικία οδηγεί σε δέρμα χάρτινο, άτονο και «διαφανές».

Η παρουσία του βελτιώνει την ελαστικότητα του δέρματος, επιβραδύνει την μετακίνηση του νερού από το χόριο προς την επιδερμίδα, συμβάλλει στην παραγωγή κολλαγόνου, δεσμεύει τις ελεύθερες ρίζες,αυξάνει την αντοχή του δέρματος σε βλαπτικούς εξωτερικούς παράγοντες, ενώ ενισχύει την επουλωτική και αναπλαστική του ικανότητα.

Μετά την έγχυση του ενέσιμου Υαλουρονικού Οξέος στο δέρμα, τα μικρο-σωματίδια του ζελέ απορροφούνται με αργό ρυθμό από τον οργανισμό ενυδατώνοντας σε μεγάλο βαθμό τους γειτονικούς ιστούς.  Με την πάροδο του χρόνου, το ζελέ διασπάται πλήρως και απορροφάται χωρίς να αφήσει κατάλοιπα, ενώ ταυτόχρονα πιθανότατα παράγεται και κολλαγόνο, κάτι που εξηγεί την επίδρασή του και τα ευεργετικά αποτελέσματά του στο δέρμα, ακόμη και αρκετό χρόνο μετά την πλήρη απορρόφηση του υλικού (9 – 15 μήνες).

Πού εφαρμόζεται το Υαλουρονικό οξύ;

Το Υαλουρονικό Οξύ εφαρμόζεται για την αποκατάσταση των ρυτίδων και των βαθύτερων πτυχώσεων του προσώπου αλλά και σε περιοχές του προσώπου που έχουν ατροφήσει ή έχουν αδειάσει από μαλακούς ιστούς.  Συγκεκριμένα:

  • Στις ρινοπαρειακές αύλακες (στις έντονες γραμμές δεξιά και αριστερά από τη μύτη έως τις άκρες των χειλιών).
  • Στις γωνίες του στόματος (γραμμές της μαριονέττας).
  • Στο άνω χείλος (ρυτίδες του καπνιστή).
  • Για τη βελτίωση του περιγράμματος των χειλιών.
  • Για την αύξηση του όγκου των χειλιών.
  • Για την αύξηση του όγκου των ζυγωματικών.
  • Αφού προηγηθεί θεραπεία με τοξίνη της αλλαντίασης (Botox, Dysport), για τις υπολειπόμενες στατικές ρυτίδες του μετώπου ή του μεσόφρυου ή για τις ρυτίδες γύρω από τα μάτια.
  • Για τη βελτίωση της εικόνας της μύτης, του πηγουνιού ή του περιγράμματος της κάτω γνάθου.
  • Για τη βελτίωση της περιοχής κάτω από το κάτω βλέφαρο και των μαύρων κύκλων.

Ανάλογα με τη σημείο εφαρμογής του ενέσιμου ζελέ, ο γιατρός επιλέγει υλικό με διαφορετικά χαρακτηριστικά ελαστικότητας, ρευστότητας ή και διάρκειας, που θα επιτρέψει τη διόρθωση προβλημάτων σε διάφορες περιοχές του προσώπου, με ιστούς με διαφορετικό πάχος από πάνω, αλλά και σε διαφορετικές ηλικίες.

Πότε θα πρέπει να επαναλαμβάνεται η θεραπεία με Υαλουρονικό οξύ

Τα εμφυτεύματα του συνθετικού, διασταυρούμενου υαλουρονικού οξέος έχουν διάρκεια ζωής που ποικίλει από 9-15 μήνες.  Η τελική διάρκεια του προϊόντος εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες, όπως το φύλο, η ηλικία του ασθενούς, η κινητικότητα των μυών στην περιοχή που εφαρμόζεται το εμφύτευμα, ο βαθμός εκφραστικότητας του προσώπου, ο τρόπος ζωής και τέλος το ίδιο το προϊόν που επιλέγεται για θεραπεία.

Τα ενέσιμα σκευάσματα υαλουρονικού οξέος είναι βιοδιασπώμενα.  Αυτή τους η ιδιότητα τους προσδίδει το ελάττωμα των επανειλημμένων εφαρμογών, ωστόσο τους δίνει και το πολύ σημαντικό προτέρημα της μεγάλης ασφάλειας, καθώς αν το αποτέλεσμα δεν είναι ικανοποιητικό, θα βελτιωθεί από μόνο του. 

Πόσο ασφαλής είναι η θεραπεία με Υαλουρονικό οξύ

Το ενέσιμο Υαλουρονικό οξύ αποτελεί προϊόν βιοσύνθεσης, δηλαδή δεν είναι ζωικής προέλευσης - δεν έχει δηλαδή παρουσία ζωικής πρωτεΐνης - αλλά μικροβιακής προέλευσης κι έτσι, πολύ σπάνια προκαλεί αλλεργική αντίδραση και άρα δε χρειάζεται να προηγηθεί της εφαρμογής του τεστ ευαισθησίας. Επιπλέον, εάν κριθεί σκόπιμο, είναι δυνατή η εξουδετέρωση του Υαλουρονικού οξέος με Υαλουρονιδάση, ένα υδροδιαλυτό πρωτεϊνικό ένζυμο, το οποίο δρα μόνο στο σημείο της έγχυσής της προκαλώντας την υδρόλυση και την καταστροφή του Υαλουρονικού οξέος. Η Υαλουρονιδάσηείναι προτιμότερο να εφαρμόζεται συντηρητικά, ώστε να αποφεύγεται η υπερ-διόρθωση. Είναι προτιμότερο να υπο-διορθώνεται η βλάβη και να γίνεται σταδιακή απορρόφηση του υπερβάλλοντος Υαλουρονικού οξέος, ιδιαίτερα όταν η διόρθωση γίνεται κοντά στην επιφάνεια του δέρματος.

Εν κατακλείδι, το Υαλουρονικό οξύ μαζί με το λίπος αποτελούν μέχρι τώρα τα μόνα ενέσιμα υλικά για τα οποία υπάρχει η δυνατότητα εξουδετέρωσής τους μετά την έγχυση στο δέρμα, (υαλουρονικό- υαλουρονιδάση, λίπος- στεροειδή ή λιποαναρρόφηση), κάτι που τονίζει ακόμα περισσότερο την ασφάλειά τους. Ασφάλεια και αποτελεσματικότητα έχουν αναγάγει το Υαλουρονικό οξύ ως τη δεύτερη πιο δημοφιλή ενέσιμη θεραπεία στις γυναίκες στο χώρο της Αισθητικής Ιατρικής και την τρίτη στους άνδρες.

Σε ποιους δεν ενδείκνυται η θεραπεία με Υαλουρονικό οξύ

Το ενέσιμο Υαλουρονικό οξύ δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται στα εξής:

  • Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
  • Σε ασθενείς που έχουν υποστεί θρομβοεμβολικά επεισόδια.
  • Σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή.
  • Σε άτομα με ιστορικό αλλεργίας στο Υαλουρονικό οξύ.
  • Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή σε ασθενείς με ρευματικές παθήσεις τύπου σκληροδερμίας

Σε ποια ηλικία θα πρέπει να αρχίσει η θεραπεία με Υαλουρονικό οξύ

Η ηλικία έναρξης της θεραπείας με Υαλουρονικό οξύ είναι ουσιαστικά υποκειμενική και καθορίζεται από τον ίδιο τον ασθενή και τις ανάγκες του.  Στην πλειονότητα των ασθενών η συγκεκριμένη θεραπεία φαίνεται να αρχίζει κατά την 3η με 4η δεκαετία της ζωής.

Προβληματισμοί και σκέψεις για τη θεραπεία

Πριν την έναρξη των θεραπειών με Υαλουρονικό οξύ θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα επιθυμητά αποτελέσματα μπορεί να χρειαστούν περισσότερες από μία φορές για να επιτευχθούν. Ενδεχομένως να χρειαστούν συμπληρωματικές ενέσεις, ανάλογα με τον τρόπο που το σώμα αντιδρά σε αυτές. Οι περισσότεροι άνθρωποι χρειάζονται περίπου τρεις επισκέψεις πριν μείνουν απολύτως ευχαριστημένοι από το τελικό αποτέλεσμα, ενώ για τη διατήρηση του καλού αποτελέσματος που έχει επιτευχθεί, οι θεραπείες θα πρέπει να γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, μία με δύο φορές το χρόνο.

Εάν ωστόσο το άτομο δεν επιθυμεί να επαναλάβει τη θεραπεία, θα πρέπει να γνωρίζει ότι η κατάσταση του δέρματός του θα επιστρέψει στην κατάσταση που ήταν πριν τη θεραπεία. Ρυτίδες και ουλές θα επιστρέψουν, ενώ τα φουσκωμένα χείλη θα χάσουν τον όγκο τους.

Πώς γίνεται η θεραπεία με Υαλουρονικό οξύ

Πρόκειται για μια σχετικά απλή διαδικασία, η οποία όμως θα πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο πλαστικό χειρουργό, διότι η εφαρμογή της απαιτεί γνώση, εμπειρία και αρκετή προσοχή.  Μετά τον εντοπισμό και την ανάλυση του προβλήματος, ο γιατρός συζητά με τον ασθενή τις πιθανές λύσεις, και αφού αποφασιστούν αυτές, λαμβάνοντας υπόψη και το κόστος του υλικού, εφαρμόζεται τοπική αναισθητική κρέμα.  Μετά από 30 με 40 λεπτά ξεκινά η διαδικασία της ενέσιμης εφαρμογής του Υαλουρονικού οξέος, μετά από επιμελή αντισηψία, η οποία διαρκεί από μερικά λεπτά ως μισή ώρα.  Η χρήση της αναισθησίας και η σωστή προσέγγιση από τον πλαστικό χειρουργό βοηθά ώστε η διαδικασία να μην είναι ιδιαίτερα επώδυνη και κυρίως να γίνει καλά ανεκτή ακόμα και στην πολύ ευαίσθητη περιοχή των χειλιών.  Για περιοχές γύρω από τα μάτια χρησιμοποιούνται στρογγυλές βελόνες που δεν κόβουν και έχουν την οπή στο πλάι, για να αποφεύγονται τελείως οι τραυματισμοί αλλά και οι εκχυμώσεις στην περιοχή. 

Αποθεραπεία (αγωγή μετά την ενέσιμη λήψη Υαλουρονικού οξέος)

Ο γιατρός, αμέσως μετά τη θεραπεία, εφαρμόζει μασάζ στην περιοχή, με γνώση και ιδιαίτερη προσοχή, ώστε να κατανεμηθεί το υλικό ομαλά και να επέλθει το ιδανικό αποτέλεσμα. Η διαδικασία αυτή γίνεται μόνο από το γιατρό και θα πρέπει να αποφεύγεται από τον ασθενή για τις πρώτες 5 ημέρες της θεραπείας. Επίσης, εφαρμόζεται πάγος στην περιοχή για την αποφυγή του οιδήματος καθώς και χρήση κρύων επιθεμάτων με πυκνό διάλυμα χαμομηλιού. Θα πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση στη ζέστη και στον ήλιο αλλά και οι έντονες κινήσεις του προσώπου καθώς και ο ύπνος σε στάσεις που να ασκούν πίεση στην περιοχή της θεραπείας για 5 με 6 ημέρες έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία της ενυδάτωσης.

Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες

Ελαφρύ οίδημα - μπορεί να είναι λίγο πιο έντονο στα χείλη ή στα ζυγωματικά -, ερυθρότητα και σπανιότερα εκχυμώσεις στα σημεία των ενέσεων είναι οι συνήθεις πιθανές παρενέργειες μετά τη θεραπεία με Υαλουρονικό οξύ, οι οποίες διαρκούν μικρό χρονικό διάστημα και έως ένα σημείο είναι αναμενόμενες.

Πριν την εφαρμογή του υλικού χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην αντισηψία της περιοχής μια που το Υαλουρονικό οξύ αποτελεί εμφύτευμα που μπορεί να μολυνθεί με αποτέλεσμα λοίμωξη των ιστών του προσώπου ή μικρού βαθμού λοίμωξη που μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό κοκκιώματος.

Όσον αφορά στην περιοχή γύρω από τα μάτια χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, αφού μια έγχυση μέσα σε αγγείο θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται στρογγυλέςβελόνες με την οπή στο πλάι, καθώς δεν τραυματίζουν και δεν έχουν συσχετισθεί με τέτοια προβλήματα. Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να αποφεύγονται περιοχές με στοιχεία ακμής ή φλεγμονής για τα σημεία εισόδου της βελόνης για την αποφυγή λοίμωξης.

Με ποια άλλη θεραπεία μπορεί να συνδυαστεί η θεραπεία με Υαλουρονικό οξύ

Το Υαλουρονικό οξύ μπορεί να ακολουθήσει θεραπεία με τοξίνη της αλλαντίασης (Botox, Dysport), επιτυγχάνοντας έτσι την πιο ολοκληρωμένη θεραπεία αναδόμησης του προσώπου.  Επιπλέον μπορεί να συνδυαστεί με peeling, laserκαθώς και με Μεσοθεραπεία. 

Στην περίπτωση συνδυασμού laser - υαλουρονικού, είναι προτιμότερο το laser να προηγείται ή ν’ απέχει χρονικά τουλάχιστον 2 με 3 εβδομάδες του υαλουρονικού, καθώς η άμεση εφαρμογή laser, θα μπορούσε να επιταχύνει την απορρόφηση του υλικού. 

Το κόστος της θεραπείας με Υαλουρονικό οξύ

Το κόστος της θεραπείας εξατομικεύεται ανάλογα με το προϊόν που επιλέγεται, την ποσότητα του υλικού που απαιτείται αλλά και τα σημεία του προσώπου που επιθυμεί ο ασθενής να βελτιώσει.  Είναι σημαντικό πριν τη θεραπεία να υπάρχει σωστή εκτίμηση του όγκου που θα χρειαστεί, να γίνει ορθή χρήση του υλικού και να μην αυξηθείτο κόστος πέρααπό το προγραμματισμένο.